Odleżyny to miejscowa martwica tkanek, która pojawia się u pacjentów unieruchomionych po operacjach czy z powodu choroby. Powstają w szpitalach, kiedy choremu nie jest zapewniona fachowa pomoc, ale mogą być także problemem w domach, jeśli nie ma się dostępu do łóżek i materacy rehabilitacyjnych. Tym nieprzyjemnym dolegliwościom można zapobiegać, trzeba tylko wiedzieć, co je wywołuje.
Jak i dlaczego powstają odleżyny?
Odleżyny mogą dotyczyć zarówno ludzi przebywających na dłużej w szpitalu, jak i pacjentów wypisanych do domów. Najbardziej są na nie narażone osoby:
- poruszające się na wózku inwalidzkim,
- starsze,
- zmagające się z otyłością i nadwagą,
- które mają problem z utrzymaniem moczu,
- chorujące na cukrzycę.
W szpitalach pacjenci przebywający na stałe na łóżku najczęściej mają do dyspozycji specjalistyczny sprzęt. Ci z nich, którzy zostali wypisani, ale będą leżeć jeszcze przez dłuższy czas, mogą skorzystać z wynajmu łóżek rehabilitacyjnych. Są one stworzone w taki sposób, żeby zapewniać komfort, a także minimalizować ryzyko pojawiania się komplikacji zdrowotnych, w tym między innymi odleżyn.
Odleżyny pojawiają się u osób długo przebywających w pozycji leżącej. Najczęściej powstają pod wpływem:
- miejscowego ucisku, czyli tam, gdzie kość odciska ciało do powierzchni, na której leży pacjent,
- stałego tarcia,
- działania bocznych sił ścierających.
Obumarcie tkanek dotyczy szczególne tych osób, które przebywają bardzo długi czas w jednej pozycji, to znaczy nie przewracają się na boki albo nie wstają w ogóle z łóżka. Dlatego tak ważne jest wprowadzanie nawet drobnych aktywności fizycznych jak najszybciej po zakończonym zabiegu. Osoby starsze także powinny wstawać z łóżka, nawet jeśli sprawia im to większą trudność, bo wtedy same mogą zapobiegać powstawaniu martwoty tkanek. Jeżeli nie są dość silne, należy im pomagać.
Jak zapobiegać odleżynom?
Odleżyn najłatwiej jest uniknąć, regularnie zmieniając pozycję, w jakiej się siedzi albo stoi. Jeśli jest to niemożliwe, warto rozejrzeć się za sprzętem zwiększającym komfort osoby leżącej lub ułatwiającym jej zmianę pozycji. Firmy takie jak Sklep Medyczny Zdrowie oferują wiele różnych urządzeń dostosowanych do wieku, wagi czy sprawności fizycznej pacjenta. Można zdecydować się także na wynajem łóżek rehabilitacyjnych, które są wygodne, pozwalają łatwo przyjąć pozycję siedzącą oraz są kompatybilne z materacami dla osób, które leżą przez długi czas. Na takie rozwiązanie powinny zdecydować się osoby niepełnosprawne, starsze oraz muszące oszczędzać aparat ruchu.