W dzisiejszych czasach wiele osób zmieniło swoje nawyki zakupowe. Coraz częściej rezygnujemy z chodzenia do stacjonarnych sklepów i decydujemy się kupować online. Ewolucja nie dosięgnęła tylko preferencji konsumenckich, ale i języka, którym posługujemy się w kwestiach zakupowych. W związku z rozwojem sprzedaży internetowej do powszechnego użytku weszły sformułowania takie jak e-commerce czy też e-konsument.
Pierwszy termin stanowi ogólne określenie internetowego handlu, drugi natomiast służy zdefiniowaniu osoby dokonującej zakupów w sieci. Oprócz tego, że e-konsument nie nabywa towarów w stacjonarnym sklepie, to dzieli wszystkie podstawowe cechy tradycyjnego konsumenta. Zgodnie z prawem kupuje więc produkty lub usługi dla celów prywatnych, niesłużących prowadzeniu działalności gospodarczej bądź zawodowej. Zasada ta wynika z tego, że kupowanie zasobów do rozwoju działalności stawia nabywcę w innej pozycji – przyjmuje on wtedy rolę przedsiębiorcy.
Jakie prawa ma e-konsument?
Wiedząc kim jest e-konsument warto również znać jego prawa. W polskim systemie ustawodawczym regulacje dotyczące relacji pomiędzy nabywcami a sprzedawcami ujęte zostały w kodeksie cywilnym. Akt prawny określa prawa i obowiązki obydwu stron transakcji. Jednocześnie zakłada on również, że konsument ma słabszą pozycję i dlatego należy zapewnić mu możliwość dochodzenia własnych racji podczas ewentualnego sporu ze sprzedawcą.
Kupując online, zyskujemy większe przywileje niż podczas zakupów stacjonarnych. Jednym z najważniejszych praw e-konsumenta jest możliwość odstąpienia od umowy, czyli de facto rezygnacji z usług lub zwrotu zakupionych produktów. Jeśli klient nabył towar w stacjonarnym punkcie sprzedaży, sklep może odmówić przyjęcia zwrotu lub oddania pieniężnej równowartości jego ceny (często można spotkać się z refundacją w postaci bonów do wykorzystania w sklepach danej marki). Natomiast kupując online mamy ustawowe prawo do oddania nietrafionych zakupów w okresie 14 dni od otrzymania produktu lub zawarcia umowy o świadczeniu usługi.
Do praw konsumentów – zarówno tych stacjonarnych, jak i internetowych – należy także możliwość zareklamowania wadliwych produktów. Reklamacji podlegają towary uszkodzone, niesprawne lub niezgodne z umową. Chcąc zareklamować produkt, należy powołać się na rękojmię lub gwarancję. Na podstawie dokumentów wydawanych przez sprzedawcę i producenta, można ubiegać się o zwrot pieniędzy, wymianę produktu lub jego naprawę.
Ochrona konsumenta
Oprócz zapewnienia możliwości dochodzenia prawa w przypadku nieudanego zakupu, polskie prawo wprowadza również zapobiegawcze regulacje mające na celu ochronę konsumentów. Wśród zapisów przemawiających na korzyść kupujących znajduje się zakaz wprowadzania do umów klauzul niedozwolonych, które w sposób rażący naruszałyby interes słabszej strony. Dodatkowo w ustawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji umieszczono zapisy chroniące konsumentów przed zbyt nachalną, nieobyczajną lub uchybiającą godności człowieka reklamą.